Een nieuwe lente en een nieuw geluid

Vandaag is het 1 mei.

Mei is de vijfde maand van het jaar en heette bij de Romeinen Maius. Op de eerste dag van mei vierden de Romeinen de Floralia, een groot bloemenfeest ter ere van de Goede Godin, later gelijkgesteld aan de Griekse moedergodin Maia. Maia is ook de moeder van de Griekse god Hermes, bij de Romeinen Mercurius geheten.

Maius is afgeleid van Maia en betekent ook groter: de hele natuur groeit en bloeit.

Mei volgt op april, de maand waarin de natuur opengaat: het Latijnse Aprilis is verwant met het werkwoord aperire, openen.

De Kelten vierden 1 mei als begin van de zomer. De dag ligt ongeveer midden tussen 21 maart en 21 juni.

Veel later, in de middeleeuwen, is mei de maand van Maria geworden, niet zo verwonderlijk omdat zij nu eenmaal als moeder Gods beschouwd wordt.

Nog veel later is 1 mei de Dag van de Arbeid geworden. Net als bij Kerstmis en Pasen werd hierbij aangeknoopt aan al bestaande lentefeesten. De oorsprong ervan ligt in de taaie strijd voor een achturige werkdag. In 1888 werd door de Amerikaanse vakbondsfederatie besloten om elk jaar te demonstreren voor een achturige werkdag. Sinds de Russische revolutie werd 1 mei in Oost-Europa groots gevierd, onder meer met militaire parades. Daar is nu niet veel meer van over.

1 mei vinden we ook in de muziek terug: rond 1200 schreef de Provençaalse troubadour Raimbaut de Vaqueiras het beroemde lied Kalenda Maya. Het is via deze link op YouTube te vinden:

http://www.youtube.com/watch?v=dHgabSJeL9E

Ten slotte de titel van dit blog: dit is de eerste regel van een lang gedicht van Herman Gorter (1864-1927), Mei, uit 1889.

De eerste regels luiden als volgt:

Een nieuwe lente en een nieuw geluid

Ik wil dat dit lied klinkt als het gefluit

Dat ik vaak hoorde voor een zomernacht

In een oud stadje, langs de watergracht-

In huis was 't donker, maar de stille straat

Vergaarde schemer, aan de lucht blonk laat

Nog licht, er viel een gouden blanke schijn

Over de gevels in mijn raamkozijn.